معرفی مقطع کاردانی یا فوق دیپلم + پیوسته و ناپیوسته

مقدمه

مقطع کاردانی یا فوق دیپلم یک مقطع تحصیلی کوتاه مدت است که دانشجویان بعد از سپری کردن دوره دبیرستان وارد آن می شوند. فوق دیپلم یا کاردانی یا associate degree از مقاطع تحصیلی آموزش عالی است که برای ورود به آن به مدرک دیپلم نیاز می باشد.

نکته جالب توجه این است که کاربران می توانند هم از طریق دیپلم متوسطه و هم دیپلم پیش دانشگاهی وارد این مقطع تحصیلی شوند. از طرف دیگر باید بدانید که مدرک کاردانی دانشگاه های ایران به دو صورت پیوسته و ناپیوسته اعطا می گردد. یعنی دانشجویان پس از اینکه موفق شدند واحدهای این مقطع تحصیلی را سپری کنند می تواند مدرک فوق دیپلم پیوسته یا ناپیوسته دریافت کند.

دانشجویان در این مقطع تحصیلی باید واحدهای درسی مشخصی را بگذرانند. این واحدها بسته به رشته تحصیلی و دانشگاه مد نظر بین 72 تا 95 واحد است. مدت زمان تحصیل در این مقطع نیز 2 الی 3 سال طول می کشد. همچنین باید متذکر شویم وزارت علوم برای این مقطع تحصیلی قوانین و مقررات خاصی در نظر گرفته است.

یکی از مهمترین قوانین این مقطع تحصیلی مربوط به حداکثر مدت زمان می باشد. به این صورت که دانشجویان حتما باید تا 3 سال و نیم این مقطع تحصیلی را تمام کنند. دانشجویان پس از اخذ این مدرک می توانند برای ورود به مقطع کارشناسی اقدام کنند.

 

مقطع فوق دیپلم چند ترم و چند واحد تحصیلی دارد؟

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای این مقطع تحصیلی تعداد ترم و واحدهای مشخصی تعیین کرده است که برای دانشگاه های سراسری و آزاد مشابه است. در واقع فرقی نمی کند شما در دانشگاه آزاد یا سراسری مشغول تحصیل در مقطع کاردانی هستید. تعداد واحدهای تعیین شده برای این مقطع تحصیلی با توجه به رشته و دانشگاه حداقل 72 واحد و حداکثر 95 واحد می باشد. این واحدها شامل دروس عمومی، تخصصی، پایه و اصلی هستند.

همچنین دانشجو باید بداند در هر ترمی باید یکسری واحدهای مشخص و حداقل را انتخاب کند. مدت زمانی که برای سپری کردن این واحدهای تحصیلی در نظر گرفته شده 2 سال و نیم و یا 5 ترم تحصیلی می باشد. البته به دانشجویان این مقطع ارفاق هم داده شده است. به این صورت که اگر دانشجویی موفق نشد طی این 5 ترم یا 2 سال و نیم واحدهای خود را پاس کند دو ترم دیگر هم بتواند در این مقطع تحصیل نماید. یعنی مقطع فوق دیپلم را 3 سال و نیم یا  7 ترمه تمام کند.

به طور کلی می توان گفت مدت زمان مجاز و تعیین شده برای مقطع کاردانی 2 سال و نیم در برخی از دانشگاه ها و طبق شرایط 3 تا 3 سال و نیم است. اما اغلب دانشجویان این مقطع را طی 4 ترم تمام می کنند. در این مقطع تحصیلی برخی از واحدها هستند که جزء واحد بشمار نمی آیند ما دانشجو موظف است آن ها را پاس کند. این واحدها شامل درس وصایای امام و قرائت قرآن می باشد.

 

تعداد واحدهای انتخابی طول ترم مقطع کاردانی

دانشجویان پس از اتمام هر ترم باید اقدام به انتخاب واحد کنند. لازم به ذکر است بدانید حداقل تعداد واحد انتخابی 12 واحد است. یعنی دانشجویان می توانند از 12 تا 20 الی 22 واحد در هر ترم انتخاب کنند. البته این تعداد مخصوص دانشجویانی است که معدل ترم قبل را 12 آورده اند. دانشجویانی که معدل ترم آن ها کمتر از 12 است جزء دانشجویان مشروط بشمار می روند. این دانشجویان نمی توانند بیشتر از 14 واحد درسی در ترم بعد انتخاب کنند.

همچنین اگر دانشجو مشروط نشده باشد اما ترم آخر است و تعداد واحدهای باقی مانده آن کمتر از 12 واحد است می تواند همین تعداد واحد را انتخاب کند.

همچنین هم دانشگاه های سراسری و هم آزاد برای رفاه حال دانشجویان ترم تابستانه هم برگزار می کنند. دانشجویانی که علاقه مند شرکت در ترم تابستانه هستند می توانند 8 واحد درسی انتخاب کنند. معمولا دانشجویانی که تمایل دارند مقطع فوق دیپلم را دو ساله یا 4 ترمه تمام کنند ترم تابستانه انتخاب می کنند.

وزارت علوم و تحقیقات برای هر ترم فوق دیپلم تعداد حداقل و حداکثر واحد در نظر گرفت. بنابراین اگر می خواهید حتما طی 2 سال و نیم یا 5 ترم این قطع را تمام کنید باید حداکثر تعداد واحدها را که معمولا 20 واحد است انتخاب کنید. البته وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یکسری ارفاق هم برای این مقطع در نظر گرفت.

 مثلا اگر دانشجویی ترم آخر مقطع کاردانی باشد و معدل زیر 12 دارد ولی 24 واحد برای اتمام مقطع کاردانی داشته باشد می تواند هر 24 واحد را در ترم آخر انتخاب کند.

تاثیر معدل در تعداد واحدهای انتخابی طول ترم مقطع کاردانی

به طور کلی تعداد واحدهای انتخابی طول ترم کاردانی به معدل ترم قبل بستگی دارد. مثلا اگر معدل دانشجو زیر 12 باشد باید 14 واحد یا کمتر از 14 واحد انتخاب کند. اما اگر معدل او بالای 17 باشد می تواند در ترم بعد و بعد از گرفتن تاییدیه از بخش آموزش دانشگاه 24 واحد درسی انتخاب کند.

کاردانی پیوسته و ناپیوسته چیست؟

همانطور که اشاره نمودیم مقطع کاردانی در کشور ما به دو دسته پیوسته و ناپیوسته تقسیم می شود. بنابراین کاربران قبل از ورود به این مقطع باید بدانند قصد اخذ کاردانی پیوسته دارند یا ناپیوسته. برای اینکه بتوانید راحت تر انتخاب کنید باید تفاوت کاردانی پیوسته و ناپیوسته را بدانید. برای آشنایی با تفاوت این دو نوع مدرک تحصیلی به معرفی کاردانی پیوسته و ناپیوسته می پردازیم.

 

کاردانی پیوسته چیست؟

برای ورود به مقطع کاردانی پیوسته فقط کافی است یک مدرک دیپلم ارائه دهید. یعنی نیاز نیست حتما این دیپلم، دیپلم پیش دانشگاهی باشد. با یک دیپلم متوسطه هم می توان وارد مقطع کاردانی پیوسته شد. به همین دلیل معمولا فارغ التحصیلان هنرستان های فنی و حرفه ای و کار و دانش این مقطع تحصیلی را انتخاب می کنند.

البته باید متذکر شویم این متقاضیان فقط می توانند در رشته هایی مشغول به تحصیل شوند که دیپلم همان رشته را دارند. یعنی دانش آموزی که در هنرستان کار و دانش رشته حسابداری خوانده و دیپلم حسابداری دارد نمی تواند در مقطع کاردانی پیوسته رشته کامپیوتر انتخاب کند. البته در انتخاب رشته تربیت بدنی استثنا وجود دارد. به این صورت که متقاضیان با هر مدرک دیپلمی می توانند در رشته تربیت بدنی ادامه تحصیل دهند.

یکی از مهمترین امتیازاتی که برای متقاضیان این مقطع در نظر گرفته شده ورود به دانشگاه بدون کنکور است. البته فقط دانشگاه های آزاد، غیر انتفاعی و سما بدون کنکور دانشجو می پذیرند. متقاضیانی که قصد ورود به دانشگاه های سراسری دارند حتما باید در آزمون کنکور شرکت کنند. به طور کلی مهمترین دانشگاه هایی که شما می توانید در آن در مقطع فوق دیپلم یا کاردانی پیوسته تحصیل کنید دانشگاه های فنی و حرفه ای، دانشکده های فنی و حرفه ای و دانشگاه آزاد اسلامی می باشد.

کاردانی ناپیوسته چیست؟

پیش نیاز مقطع کاردانی ناپیوسته هم به مانند کاردانی پیوسته مدرک دیپلم است. با این تفاوت که این دیپلم بعد از سپری کردن دوره پیش دانشگاهی اخذ شود. به طور کلی متقاضیان دارای مدرک دیپلم پیش دانشگاهی یا دیپلم نظام قدیم می توانند در این مقطع شرکت کنند. به همین دلیل معمولا دانش آموزان رشته های نظری این مقطع را انتخاب می کنند.

تفاوت دیگر کاردانی پیوسته و ناپیوسته این است که در مقطع کاردانی ناپیوسته متقاضی می تواند رشته دلخواه را انتخاب کند. یعنی حتما نیاز نیست رشته دیپلم و کاردانی مطابقت داشته باشد. البته متقاضیان ورود به مقطع کاردانی ناپیوسته حتما باید در آزمون سراسری شرکت کنند.

 

تفاوت فوق دیپلم یا کاردانی پیوسته با ناپیوسته

• برای ورود به مقطع کاردانی پیوسته به دیپلم متوسطه نیاز است. اما پیش نیاز مقطع کاردانی ناپیوسته دیپلم پیش دانشگاهی است.
• برای ورود به کاردانی پیوسته رشته دیپلم با رشته کاردانی باید مطابقت داشته باشد. ولی در کاردانی ناپیوسته اینگونه نیست.
• متقاضیان بدون شرکت در آزمون سراسری و با ثبتنام کردن می توانند وارد مقطع کاردانی پیوسته شوند. پذیرش کاردانی پیوسته در تمام دانشگاه های کشور از طریق معدل انجام می گیرد. اما ورود به کاردانی ناپیوسته هم از طریق شرکت در آزمون سراسری و هم ثبتنام امکان پذیر است.
• تفاوت دیگر در نوع رشته ها است. برخی از رشته ها در مقطع کاردانی پیوسته ارائه داده می شوند که کاردانی ناپیوسته آن ها را ندارد و بالعکس.

گرفتن مدرک فوق دیپلم در مقطع کارشناسی

یکی دیگر از ارفاق هایی که برای مدرک فوق دیپلم در نظر گرفته اند اخذ مدرک کاردانی در مقطع کارشناسی است. بسیاری از دانشگاه ها مدرک فوق دیپلم ارائه نمی دهند. اما دانشجو می تواند این مدرک تحصیلی را اخذ کند. به این صورت که دانشجو می تواند بعد از سپری کردن حداقل 68 واحد درسی از مقطع کارشناسی انصراف داده و مدرک فوق دیپلم دریافت کند.

به این شرط که 10 واحد از این 68 واحد حتما باید دروس عمومی باشد. همچنین معدل کل دانشجو به 12 برسد.

 

جمع بندی

به طور کلی باید بگوییم فوق دیپلم یا کاردانی یا associate degree کوتاه ترین دوره تحصیلی است. تنها مدرک تحصیلی و مهم لازم برای ورود به این مقطع تحصیلی دیپلم است. این دیپلم می تواند شامل دیپلم متوسطه یا پیش دانشگاهی باشد.