معرفی مقطع پیش دانشگاهی
در سیستم آموزشی کشورمان ایران به آخرین سال تحصیلی قبل از رفتن به دانشگاه، پیش دانشگاهی می گویند. بر اساس قانونی که در سال ۱۳۹۰ توسط آموزش و پرورش کل کشور تصویب شد، دانش آموزانی که در رشته های علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی و فیزیک ادامه تحصیل می دهند باید به صورت حضوری در تمامی کلاس های آموزشی شرکت نمایند و در اصل حضور در این کلاس ها اجباری است.
پیش دانشگاهی برای نخستین بار در سال ۷۴_۷۵ و با حذف دوره چهارم در مقطع دبیرستان شروع شد. اکنون در نظام آموزشی کشورمان، دوران تحصیلی پیش دانشگاهی حذف شده و دوره متوسطه در همه رشته ها از جمله نظری، کارو دانش، فنی و حرفه ای به صورت سه ساله برگزار می شود.
افرادی که در نظام قدیم تحصیل کرده باشند اگر که مدرک پیش دانشگاهی در دست نداشته باشند، به هیچ عنوان اجازه شرکت کردن در کنکور سراسری را ندارند. این نکته نیز لازم به ذکر است که این افراد حتی اگر بخواهند اقدام به ثبت نام در رشته های بدون کنکور نمایند باز هم محدودیت هایی خواهند داشت. نکته مهم دیگر را که باید مد نظر داشته باشید این است که افرادی که دارای دیپلم نظام قدیم در رشته های کارو دانش و فنی حرفه ای هستند و قصد دارند وارد دوره های کارشناسی پیوسته و ناپیوسته دانشگاه شوند، باید مدرک پیش دانشگاهی داشته باشند. در این مطلب از سایت کانون رشد در مورد پیش دانشگاهی توضیحات لازم ارائه می شود.
شرایط دریافت مدرک پیش دانشگاهی
اگر از جمله افرادی هستید که مدرک تحصیلی شما دیپلم کاردانش و یا فنی حرفه ای در نظام قدیم است و یا اینکه دیپلم خود را در رشته های نظری گرفته اید، برای شرکت نمودن در کنکور و ثبت نام کردن در رشته هایی که بدون کنکور است باز هم نیاز به مدرک پیش دانشگاهی را دارید.
شرایط دریافت نمودن مدرک پیش دانشگاهی برای مشمولین سربازی
داوطلبان دریافت مدرک پیش دانشگاهی که مشمول نظام وظیفه هستند برای دریافت نمودن مدرک پیش دانشگاهی باید حتما یکی از شرایط زیر را داشته باشند:
- داشتن سن ۲۰ سال تمام
- افراد داوطلب که دفترچه خدمت خود را بدون اینکه غیبت کنند ارسال کرده اند
- افرادی که دفترچه و همچنین اعزام به خدمت آن ها بعد از اتمام نیمسال اول سال تحصیلی است
افراد داوطلب با داشتن یکی از این شرایط می توانند یک سال را به صورت روزانه و یک سال دیگر را نیز در پیش دانشگاهی بزرگسالان و یا آموزش از راه دور به آموزش ادامه دهند و از معافیت تحصیلی خود نیز استفاده های لازم را ببرند.
مدارک لازم برای دریافت مدرک پیش دانشگاهی
- داشتن مدرک قبولی در سال سوم دبیرستان
- داشتن ۶ قطعه عکس ۳.۴
- در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی
- ریز نمرات کامل دیپلم
این مدرک غالبا قبل از پایان شهریور ماه صادر می شود تا افراد بتوانند آن را برای ثبت نام مهرماه خود و برای رفتن به دانشگاه در دست داشته باشند.
حذف دوره پیش دانشگاهی
پیش دانشگاهی در سال ۱۳۸۷ توسط آموزش و پرورش حذف شد و در عوض این حذفیات یک سال دیگر به مقطع دبیرستان اضافه شد. یعنی پیش دانشگاهی به مقطع چهارم دبیرستان نام گذاری شد. هنوز مدت زمان زیادی از این مسئله نگذشته بود که در سال ۱۳۹۱ دوباره پیش دانشگاهی راه افتاد و دیری نپاید که برای چندمین بار در سال ۹۷ این مقطع تحصیلی دوباره حذف شد.
تغییر نام پیش دانشگاهی
نخستین بار در سال ۱۳۸۹ آموزش و پرورش کل کشورمان، مقطع پیش دانشگاهی را حذف کرده و نام آن را چهارم دبیرستان گذاشتند و مرکز های دبیرستان و همچنین پیش دانشگاهی را با یکدیگر یکی کردند.
نحوه ادامه تحصیل بازماندگان برای تحصیل
- دانش آموزان دختر می توانند بدون در نظر گرفتن سن و با در دست داشتن کارنامه کلاس اول راهنمایی (ششم دبستان) با قوانین نظام جدید تحصیلات خودشان را در کلاس هفتم ادامه دهند و مدرک خود را در پایان دوره تحصیلات به دست بیاورند.
- دانش آموزان پسر نیز بعد از اینکه وضعیت سربازیشان مشخص شد می توانند با ثبت نام و آموزش از راه دور اقدام به شرکت در کلاس های آموزشی و آموزش از راه دور را داشته باشند و پس از اتمام دوره تحصیلات خود به صورت غیر حضوری مدرک پیش دانشگاهی خود را اخذ نمایند.
- افرادی که در سیستم آموزشی روزانه مشغول به تحصیل بوده و مردود شده اند باید با ثبت نام خود به عنوان بزرگسالان اقدام به تحصیل و همچنین گرفتن مدارک خود در مقطع پیش دانشگاهی را داشته باشد.
حذف دوره پیش دانشگاهی و نهایی شدن امتحانات دوازدهم
در گذشته افراد با تحصیل در رشته مورد نظر خود و اتمام تحصیل در کلاس یازدهم می توانستند دیپلم خود را گرفته و وارد بازار کسب و کار شوند و همچنین برای وارد شدن به دانشگاه باید پیش دانشگاهی را به صورت یک ساله پشت سر می گذاشتند. اما کم کم و با تغییر نظام آموزشی کشور، دانش آموزان دوباره به دوره دوازده ساله برگشته و بعد از پایان کلاس دوازدهم مدرک دیپلم خود را اخذ می کنند.
با تغییر نظام آموزشی کشور و دوران پیش دانشگاهی، دانش آموزان مدرک دیپلم خود را در پایان کلاس دوازدهم اخذ کرده و می توانند وارد دانشگاه شوند. این نکته نیز لازم به ذکر است که این افراد می توانند علاوه بر تحصیل در بازار کسب و کار نیز وارد شده و تحصیل و کار را در کنار یکدیگر داشته باشند.
بعد از اینکه سازمان آموزش و پرورش کشورمان اقدام به برداشتن دوره تحصیلی پیش دانشگاهی را کرد می بایست دانش آموزان تا کلاس دوازدهم تحصیلات خود را ادامه دهند و امتحانات آن ها نیز به صورت نهایی برگزار می شود.
آیا دیپلمه های کاردانش و فنی می توانند مدرک پیش دانشگاهی را دریافت کنند؟
در جواب این سوال که آیا دیپلمه های کاردانش و فنی حرفه ای می توانند مدرک پیش دانشگاهی را دریافت کنند؟ باید گفت که بله این افراد نیز می توانند براساس نمرات کارنامه خود در سال آخر دبیرستان یعنی همان دیپلم رشته مورد نظر خود را انتخاب کنند و برای ادامه تحصیل و گرفتن مدرک پیش دانشگاهی خود اقدام نمایند.
شرایط پیش دانشگاهی
افرادی که داوطلب به ثبت نام در مقطع پیش دانشگاهی و ادامه تحصیل هستند می توانند در زمان و موعد مشخص شده توسط سازمان آموزش و پرورش کل کشور اقدام به ثبت نام واحد های جا مانده درسی خود و همچنین ثبت نام در آموزش های غیر حضوری و مدارس بزرگسالان کنند تا بتوانند تحصیلات خود را ادامه دهند و مدرک پیش دانشگاهی خود را دریافت نمایند.
این افراد پس از ثبت نام مجاز هستند تا ۱۲ واحد درسی خود را به صورت حضوری و ۱۲ واحد درسی خود را نیز به صورت غیر حضوری داشته باشند. رشته های موجود در پیش دانشگاهی شامل « علوم‌معارف اسلامی، علوم تجربی، ریاضی فیزیک، ادبیات و علوم انسانی و همچنین هنر می باشد.» تعداد واحد ها در مقطع پیش دانشگاهی ۲۴ واحد بوده که ۸ واحد از دروس عمومی و ۱۶ واحد نیز تخصصی است.
داوطلبان مقطع پیش دانشگاهی می توانند با رعایت شرایط ۱۲ واحد درسی را برای خود انتخاب نمایند. اگر تعداد واحد هایی که برای دانش آموز باقی مانده بود کمتر از ۸ واحد باشد انتخاب واحد و همچنین ادامه تحصیل آن فرد در نیمسال تحصیلی به صورت قطع بلامانع می باشد. سازمان آموزش و پرورش کل کشور این امکان را برای افراد داوطلب فراهم ساخته تا در صورتی که افراد به دلایلی نتوانستند واحد های خود را برای ورود به پیش دانشگاهی پاس کنند، الان بتوانند با ثبت نام در مدارس بزرگسالان ادامه تحصیل داده و مدرک پیش دانشگاهی خود را اخذ کنند.
غالب افراد که تصمیم به ادامه تحصیل در پیش دانشگاهی را دارند به دلیل مشکلات متعدد و کمبود وقت نمی توانند به آموزش حضوری بپردازند. آموزش شو پرورش این امکان را فراهم ساخته تا افراد داوطلب بتوانند آموزش از راه دور آموزش دیده و مدرک نهایی خود را پس از اتمام تحصیلات اخذ نمایند.
جمع بندی
در مطالبی که در مقاله بالا ذکر شد دانستیم که پیش دانشگاهی در حال حاضر توسط نظام آموزش و پرورش کشور حذف شده و سال دوازدهم یا همان چهارم دبیرستان جایگزین آن شده است. همچنین افرادی که در نظام قدیم درس خوانده مردود شده و یا به دلایلی موفق به ادامه تحصیل نشده اند، اکنون می توانند به صورت آموزش از راه دور و ثبت نام در مدارس بزرگسالان مدرک پیش دانشگاهی خود را اخذ کنند.
همچنین این نکته را دانستیم که دخترخانم ها بدون محدودیت سنی و با داشتن کارنامه تحصیلی خود در سال اول راهنمایی می تواند به ادامه تحصیل بپردازند و پس از طی کردن دوره های تحصیلی بالاتر مدرک پیش دانشگاهی خود را به دست آورند، اما برای آقا پسر ها اینگونه اعلام شده است که پس از مشخص شدن وضعیت سربازی خود می توانند با آموزش های غیر حضوری اقدام به ادامه تحصیل در رشته مورد نظر خود را شروع کنند.
پس افرادی که به دلیل مشکلات اقتصادی و کمبود وقت نتوانسته اند ادامه تحصیل دهند و گرفتن مدرک پیش دانشگاهی در رشته مورد نظر خود دست یابند می توانند با داشتن این فرصت ها و آموزش از راه دور اقدام به گرفتن مدرک پیش دانشگاهی نمایند تا بتوانند با داشتن این مدرک امکان ورود در کنکور سراسری را برای خود مهیا سازند.
