هدف از پیش دانشگاهی چیست؟
ممکن است این سوال برای بسیاری از دانش آموزان ایجاد شود که هدف از پیش دانشگاهی چیست و چرا دانش آموزان نظام قدیم موظف به گذراندن دوره پیش دانشگاهی بوده‌اند؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که جنبه های مختلفی برای پاسخ دادن به این سوال وجود دارد.
به طور کلی هدف از پیش دانشگاهی را می توانیم آماده شدن برای ورود به دانشگاه و کسب بار علمی کافی معرفی کنیم. شما در رشته های نظری موظف به گذراندن دوره پیش دانشگاهی بوده‌اید زیرا این کار به افراد کمک می کرد تا حجم بیشتری از دروس را نسبت به سال های قبل گذرانده و در نتیجه یک آمادگی نسبی برای ورود به دانشگاه و روبرو شدن با درس های مختلف آن داشته باشند.
به دلیل حساسیت های ویژه دروس نظری و ورود اکثر داوطلبان به این رشته‌ها آموزش و پرورش تصمیم به ایجاد دوره‌ای به نام پیش دانشگاهی گرفته بود تا از این طریق دانش آموزان بتوانند خود را برای ورود به دانشگاه آماده کنند. در این مطلب از سایت کانون رشد قصد داریم در مورد هدف از پیش دانشگاهی صحبت کرده و اطلاعاتی که به آنها نیاز دارید را در اختیارتان قرار دهیم.
اهمیت توجه به دوره پیش دانشگاهی و گذراندن آن با موفقیت
دانش آموزان رشته نظری برای اینکه بتوانند وارد دانشگاه شده و مشکلی از این موضوع نداشته باشند، باید دوره پیش دانشگاهی را با موفقیت سپری و حداقل نمره قبولی یعنی ۱۰ را در تمامی دروس کسب کرده باشند.
البته همانطور که اطلاع دارید در حال حاضر دوره پیش دانشگاهی حذف شده است و می توان به طور تقریبی سال دوازدهم را معادل آن در نظر گرفت ولی با این حال به دلیل اینکه بیش از دو دهه در کشور ایران دوره پیش دانشگاهی اجرا می شده و از حساسیت های خاص خود برخوردار بوده، در نتیجه بررسی آن از لحاظ مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. در آن زمان دانش آموزان موظف بودند اهمیت دوره پیش دانشگاهی را در نظر گرفته و تمام دروس آن را به طور کامل بررسی کنند.
کتاب های تخصصی دوره پیش دانشگاهی رشته نظری با حساسیت‌های بالایی انتخاب شده بودند و مطالب آن به گونه‌ای بودند که دانش آموز را برای ورود به دانشگاه در رشته های مختلف آماده می کردند. به همین دلیل معمولاً حجم آنها نسبت به دروس سال های قبل بیشتر بود. در حال حاضر نیز دوره دوازدهم از حساسیت بالایی برخوردار بوده و معدل آن می تواند در قبولی بسیاری از رشته های پرطرفدار بیشترین تاثیر را اعمال کند.
از جمله موضوعات مهمی که بسیاری از مشاوران به دانش آموزان پیش دانشگاهی در نظام قدیم توصیه می کردند این بوده است که در صورت عدم مطالعه و کم کاری در دوره‌های قبل، با مطالعه پیش دانشگاهی می توانند بسیاری از تست های کنکور را پاسخ داده و در رشته مورد نظر خود پذیرفته شوند. به همین دلیل مهمترین هدف دوره پیش دانشگاهی را می توانیم آماده شدن برای ورود به مقاطع آکادمیک و دانشگاهی معرفی کنیم.
هدف آموزش و پروش از ایجاد دوره پیش دانشگاهی
علاوه بر اهداف دانش آموزان از مطالعه دقیق دروس دوره پیش دانشگاهی، آموزش و پرورش نیز از ایجاد این دوره اهداف مختلفی داشته است. از مهمترین آن می توانیم به
- تکمیل اطلاعات عمومی در دانش آموزان
- آماده کردن دانش آموزان جهت ورود به دانشگاه ها
- ایجاد و تقویت مهارت های مختلف جهت ورود به بازار کار
- آشنایی نسبی با برخی حرفه ها
- کمک به جوانان برای کشف و شناخت توانایی ها و استعدادهای فردی
به طور کلی می توانیم بگوییم دوره پیش دانشگاهی آخرین دوره تحصیلی بوده که دانش آموزان می توانستند با استفاده از آن علاقه خود را محک زده و در صورتی که به رشته خود علاقه نداشتند، هرچه سریع‌تر مسیر خود را تغییر دهند.
این دوره را می توانیم یک دوره تحصیلی حساس معرفی کنیم که آموزش و پرورش نیز در نظام قدیم به آن توجه ویژه‌ای داشته است و سعی می کرده مفاهیم و مطالب مهم و ضروری را در اختیار تمام دانش آموزان قرار دهد. دروس رشته نظری برخلاف دروس دیگر از حجم بالاتری برخوردار بوده و می توانسته تاثیرات بیشتری در آینده و انتخاب های فرد داشته باشد. به همین دلیل آموزش و پرورش ایران این موضوع را کاملاً درک کرده و با ایجاد دوره پیش دانشگاهی سعی می کرده است مفاهیم مختلف و ضروری که حجم آنها نیز نسبت به دوره دبیرستان بیشتر بوده، در اختیار دانش آموزان قرار دهد.
البته در طی چند سال اخیر رویکرد و استراتژی آموزش و پرورش جهت آموزش دروس و مطالب و آماده کردن دانش آموزان برای ورود به دانشگاه کمی تغییر کرده و به دلیل تغییر نظام آموزشی، شاهد حذف دوره پیش دانشگاهی به طور کلی بوده‌ایم. اما در زمان خود این دوره از اهمیت و حساسیت بالایی برای دانش آموزان، والدین آنها و آموزش و پرورش برخوردار بود.
عدم اهمیت به اهداف گذراندن دوره پیش دانشگاهی چه عواقبی داشته است؟
در صورتی که دانش آموز اهداف این دوره را در نظر نمی‌گرفت و تلاش کافی برای گذراندن دروس نمی‌کرد ممکن بود نتواند یک یا چند درس را پاس کرده و این موضوع می توانست روی آینده او تاثیر بگذارد. زیرا همانطور که گفته شد گذراندن دوره پیش دانشگاهی با موفقیت یکی از مهم ترین شروط برای ورود به دوره دانشگاه بود. علاوه بر این، در کنکور نظام قدیم بیشترین حجم سوال ها از دوره پیش دانشگاهی مطرح می شد و در صورتی که دانش آموز اهمیت و اهداف این دوره را در نظر نمی‌گرفت، می توانست شانس قبولی در رشته های تاپ و مورد علاقه خود را از دست بدهد.
به همین دلیل بسیاری از مشاوران در دوره های پیشین به دانش آموزان توصیه می کردند که اهمیت گذراندن دوره پیش دانشگاهی را نادیده نگرفته و برای ورود بدون مشکل به دوره دانشگاه و فهم بهتر برخی دروس پایه، این مقطع را جدی بگیرند. همچنین دانش آموزانی که در یک یا چند درس، نمره قبولی کسب نمی‌کردند مجبور بودند وقت خود را برای پاس کردن دروس در شهریور ماه بگذارند و این موضوع می توانست باعث شود که آنها وقت محدود خود را برای آماده شدن جهت کنکور از دست بدهند.
البته در حال حاضر این شرایط به طور تقریبی برای دانش آموزان دوره دوازدهم ایجاد شده است و آنها همانند دوره پیش دانشگاهی نظام قدیم باید دوره دوازدهم را جدی بگیرند. به هر حال سال آخر تحصیلی در دوره دبیرستان مخصوصاً برای دانش آموزان رشته نظری حساسیت و اهمیت خاص خود را در تمام زمان ها داشته است.
چه دانش آموزانی موظف به گذراندن دوره پیش دانشگاهی بوده اند؟
فقط دانش آموزانی که در رشته‌های نظری یعنی
- علوم تجربی
- علوم ریاضی
- علوم انسانی
- علوم و معارف اسلامی
تحصیل می کردند موظف به گذراندن دوره پیش دانشگاهی بودند و این دوره برای دانش آموزانی که در رشته های کار دانش و فنی حرفه‌ای تحصیل می کردند، وجود نداشته است. البته همانطور که گفته شد تعداد داوطلبانی که وارد رشته های نظری می شوند زیادتر است و این رشته ها از حساسیت بیشتری در آینده برخوردار هستند.
اغلب کسانی که وارد بازار کار دولتی یا آزاد می شوند اشخاصی هستند که اقدام به گذراندن رشته های نظری کرده‌اند به همین دلیل آموزش و پرورش در کشور ایران از اوایل دهه ۷۰ این موضوع را متوجه شده و اقدام به قرار دادن دوره پیش دانشگاهی برای دانش آموزان کرد.
تمامی دانش آموزانی که در رشته های نظری بودند و در مدارس روزانه یا بزرگسالان تحصیل می کردند، موظف به گذراندن دوره پیش دانشگاهی بودند. به این صورت که باید در کلاس های حضوری یا آنلاین شرکت کرده و سپس تمام آنها در امتحانات خرداد ماه به صورت حضوری شرکت می کردند و پس از کسب حداقل نمره قبولی، می توانستند مدرک یا گواهی این دوره را دریافت و سپس با خیال راحت برای رفتن به دانشگاه اقدام کنند. طبق گفته بسیاری از متخصصین و مشاوران تحصیلی، در اغلب مواقع دانش آموزانی که موفق می شدند دوره پیش دانشگاهی را با نمرات بالا و بدون مشکل سپری کرده و تمام یا اکثر دروس را در طی دوران مدرسه متوجه می شده‌اند، درصد خوبی نیز در کنکور به دست می آوردند.
سخن پایانی
در این مقاله برای شما در مورد هدف از پیش دانشگاهی صحبت کردیم و مطالبی که ضروری و مهم بود را در اختیارتان قرار دادیم. دوره پیش دانشگاهی یکی از حساس‌ترین دوره های تحصیلی در نظام قدیم بوده است که همواره مشاوران، دانش آموزان را به مطالعه دقیق تمام دروس و گذراندن اکثر وقت خود برای فهم بهتر آنها تشویق می کردند.
به عبارتی دوره پیش دانشگاهی آخرین سال تحصیلی در نظام قدیم برای رشته‌های نظری بوده و در کسب درصدهای بالا در کنکور و پذیرفته شدن در رشته های خوب در یک دانشگاه مناسب به آنها کمک شایانی می کرده است. اطلاع از دوره های نظام قدیم به دانش آموزان نظام جدید کمک می کند تا بتواند اطلاعات مهمی را کسب کرده و اهمیت هر مقطع تحصیلی را درک کنند. علاوه بر این، به دست آوردن اطلاعات ضروری در مورد دوره پیش دانشگاهی می تواند اطلاعات مفید و ضروری دیگری در اختیار دانش آموزان و والدین آنها و معلمان قرار دهد.
